Gurit Jerat Jerit

Godhong Garing

Godhong garing ijo tuwa

Padha eling marang yuswa

Senajan godhonge wis ala

Ananging aja gawe sembrana

Apa ta godhong garing ??

Gotong royong ambangin gedhong

Gawe ngibadah

Kagem Gusti Allah kang peparing

Yen ngana aja remeh marang barang

Senajan wis ora bisa diandhalna

Yen ra ana godhong garing

Piye gawe subur tanah Jawa

Piye gawe pangupa jiwa kanggo manungsa

Tangise Para Tani

Mangsa rendheng dadi ketiga

Mangsa ketiga dadi rendheng

Kembang padha godrog

Ora sida anggone uwoh

Pangarepane para tani

Kang bakal panen gedhe

Nanging apa ???

Nyatane ora ana kasile

Ora ana sing bisa dikarepake

Duh Gusti . . .

Tulungana para tani

Parikan Tresna

Esuk nembang sore nembang,

tetembangane asmaradana

Esuk ngadhang sore ngadhang,

sing diadhang ra teka-teka

Wedang bubuk, gula jawa

Yen kepethuk, ati lega

Yen awan tansah kelingan

Yen wingi kegawa ngimpi

Sliramu tansah gawe kelingan

Sliramu angeridu ati

Godhong randhu jenenge baladewa

Pisan pindho mung rindhu suwe-suwe dadi tresna

Dalan ing Kauripan

Urip iki pancen akeh dalane

Dalan sing nyenengake

Dalan sing akeh cobane

Lan dalan kang ora ngerti dununge

Ora gampang ketemu dalan sing nyenengake

Kudu ana kerja keras kanggo ngranggehe

Mula.... semangat lan donga aja lali ditinggalke

Supaya urip ing dalan sing nyenengake

Surga

Minangka pralambanging janma

Biyung dadi pepadhang ing uripku

Nggulawentah lan paring pitutur luhur

Mujudake ngudi kawruh misuwur

Ora mikir awan, sore, rina lan wengi

Tansah ngelingake tindhak tandhuk kang prasaja

Gumun anggonku mikir lan sinawang

Biyung...

Panjenengan asring amrih pambudi

Tanpa ngenteni pamrihing nira

Umpama surga dhumateng donya

Ora liya ngendi papan

Yeku mapan ana ing tapak salira biyung

 Utopia

dening Sunarto

pengin dakwiyaki mendhung

nggolekki kluwung

dadi gumendhung

pengin dakjupuki lintang

kanggo pepadhang

dadi keplantrang

pengin daktututi srengenge

dakcandhet lakune

dadi tansaya akeh ilange

dina-dina mlengse

dhuh kluwung

bareng lakune angin

ilang endahe

dhuh lintang

ing awang-awang

gampang ilang

dhuh srengenge

mengulon parane

ngendi sejane

kapethik saking Panjebar Semangat No. 35 – 28 Agustus 2010

Napak Tilas

dening Sumono Sandy Asmoro

wengi iki aku wiwit jumangkah

nyasak dalan sepacak

napak tilas sikil-sikil atau

lakuen pendhawa sing kalah main dhadhu

perih iki wohing kajujuran

sing disebratake dening para

culika sing ngaku dhadha satriya

ya iki wedine impen kadaradasih

nalika kuncarane langit koncatan

kedhep lintang lan esem rembulan

wengi iki aku wiwit jumangkah

napak tilas lakune pandhawa

kalah main dhadhu

 iki pendadaran sejati

 iki pengumbarab sejati

tumrap winih winih kesisih

sing nintingi werdining perih

kapethik saking Panjebar Semangat No. 35 – 28 Agustus 2010

Nguwongake Wong

dening Sri Adi Harjono

jroning kaijenan

takcoba nggathuk-gathukake bali remukane ati

kang kocar-kacir peting kececer

lara rasane.......

sasat maewu kasangsaran bareng sinandhang

njarem nyengkerem jeroaning jiwa

otot bayu pepes, rasa lemes

nanging thelenging batin menyat

tumuli mesat ndedel awiyat

gugat marang langit

kekuwatan apa kang wus ngrampas luhuring bebudenmu

dhemit endi kang wus ndheder wiji piala ing atimu

saengga kang biyen sliramu grapyak sumanak

malih dadi anggak, ladak tur galak

pamitran kang banget aji

tanpa rasa risih kokcidrani

gugatku nggugah greget

ora bakal takrilakake sliramu nyawang aku

gumlethak dhelak-dhelak

tanpa daya dadi tontonan kang gawe senengmu

saiki, ayo bareng-bareng neter waka

saka ara-ara panguripan iki, ayo padha balapan

nggolek kodhok ngemuli lenge

(aja mbpk anggep sepele)

endi kang dhisik nemokake

yaiku sing jeneng “wong agung”

wong agung ora gumantung

tumpukane bandha, gedhene panguwasa

kang wus ngasorake aku, wong mlarat tanpa pangkat

wong agung kuwi wong kang bisa nelukake dhiri

wong kang bisa ndadekake wong liya agung

nguwongake wong !

kapethik saking Panjebar Semangat No. 35 – 28 Agustus 2010

Pitakone wengi

dening Tangguh H.W

memaniking netraku

nyimpen

endahe wewayangmu

nalika aku lan kowe

ngronce lintang sumunar

ing endahe langit

wengi                 

isih keprungu

cetha nganti wenig iki

tetembungan kang nandhes ati

mas, apa bisa salawase

kapethik saking Panjebar Semangat No. 35 – 28 Agustus 2010

Marang Pangreksa Keadilan

dening Turyo Ragil Putra

aja pisan-pisan nepus dhwane lelabuhan

jangkah sikil ing lemah panas iki

selagine sliramu durung bisa ngukur wewayangan

prau sing labuh ing epek-epek tanganmu

pirang tahun pirang windu

nganti wengi basa rumesek ing menebe nurani

kepiye bisa niteni lemah cengkar

gegodhongan kabotan sanggan cimtrakane sedulur tuwa

kamangka jaman wis suthik mengkono ?

(pakeliran rinengga lakon barathayuda

 wayang-wayang adu arep tatah nyawa)

aja eram lamun anggit-lungit cinkrabawa

dening jabang bayi sing lair malang sungsang

sedina ping pitung atus tangis pamothah

ora lilih senajan dinolanan bal jagad

karana sliramu mamang

nyawang jejeg doyonge cagak panjer srengenge

puguh mbangkongi greget wantah

garis ireng kok sengguh putih

aja pisan-pisan nimbang bobote lelabuhan

selagine ukara kokedol kanggo dagangan

kapethik saking Panjebar Semangat No. 17/ 2003

Angin Sore

dening Fadjar A. Hidayat

angin sore nggawa warta saka

tlatah pangumabaran kana

ana esem ngujwiat mekar

mbarengi thukuling trubus

godhong mbako lan prawan-prawan desa

nembang sinambi nyawang woh-woh coklat gemandhul

mamerake kapolosane

ika angin sore saka Jember

kekiter golek dalan miber

awit ing kana kebak intrik-intrik

nambahi sesuker

ah wedah endahe yen watu ula

bisa nyuwak crita-crita ala

lan aku nyoba kirim salam gunung argopura

kang bakal daktanduri jiwaning ajisaka

bareng kanca mitra

kapethik saking Panjebar Semangat No. 17/ 2003

Weling

dening Arysta

Daksuwun sliramu gelem ngapura

nalika biyen lumantar layang

dakgurit sesangganku

uga sacuwil kapang

kang mung kandheg jroning ati

Daksuwun sliramu gelem ngantu

yen wus luwar sesanggan iki

ombak Baron kang nekseni

nalika tresnamu pengkuh ngayemi prasetyaku

durung muspra guritan kebak rasa

tan dakeling welingmu:

mega ora bakal salawase

ngadhang sumunare srengenge

kapethik saking Panjebar Semangat No. 35/ 2004

Lanskap Tanpa Wates

dening Irul S Budianto

ukara-ukara sing kawetu keprungu serak

mbludag nepusi sadawanign laku

sdheng rembulan wengi iki

sajak kumlewa tan gelem gumuyu

nyunarake pletik-pletik kamardikan

sliramu mesthine ngerti, prawanku

lapercayan sing ditahbiske peradaban

tan nate thukul ing plataran

jiwa

kapercayan mung winates ing ukara

saben wektu bisa nandhang tatu

mambu bacin

kapethik saking Panjebar Semangat No. 35/ 2004

Tangis Mawar

dening Budi Palopo

tangis mawar ati sun tan nyuwara

jroning kretagama dhuhkita

mapan ing tengah latar wenginira

rikma mawar ati sun njamas kasucen

kereben njumbuh alip sasadaning karahayon

tangis mawar ati sun tan nyuwara

jroning prang bubrah

nanging, luh mripat makrifat-e

panggah kemlocor

mblabar ngamba nyegara

kapethik saking buku Wong Agung

Mburu Tracak

dening Budi Palopo

ana bocah angon mburu tracak sapi

nalika rembulan kesingsal ing sampiran

dhuh biyung, jan mesakake tenan

ana bocah angon nitir kenthongan

nalika weruh sungu sapine ceblok

dadi pathok ong pinggir dalan

dhuh biyung, jan mesakake tenan

ana bocah angon mati  kegiles motor tank

nalika mbedhol

pathok sungu sapine dhewe

dhuh biyung, jan mesakake tenan

kapethik saking buku Wong Agung

Tan Tinandhing

dening Budi Palopo

suluk-e nggerung ndawa nglurung

kalarung uga ngombak nyegara

gara-gara kagiri-giri kalakon dadi

swara panggugah pangimpen wengi

hong!

tan kala tan bethara

tan wengi tan raina

tandang tandhinge sakabeh wayang

cetha tan nandhingi solah dhalange

kapethik saking buku Wong Agung

Cangkriman

dening Budi Palopo

coba batangen

bathange ngganda arum

uripe ngurup doh lurung

yen kesandung tan ngadhuh biyung

yen kesenggol sok mesam-mesem

coba batangen

playune ngombak pesisir

sir ana sir teka

sir lunga sirna tan ilang

coba batengen

kapethik saking buku Wong Agung

Kembang Geni

dening Budi Palopo

ngobong lar walang kadung

kang menclok ilating trumpah lars

ana kembang geni kang

mekrok alum sesandhing

gumlethake klongsong mimis

njur, ana sing nangis

nalika wiji kembang srengenge

bisa thukul nggeganda amis

kapethik saking buku Wong Agung

Wong Agung

dening Budi Palopo

Kandhane simbah marta, mara tamatna

Nalika parama sastra kabirat

Tansah teka tangis kang aruara

Minggat uga sekabeh pangkat

Ilang lunga sekabeh drajat

Nanging, dhuh cah bagus

Aja pisan ngangklang tengah lawang

Awit asu ajag tansah nyegat

Playune wong agung kang lagi bingung

Dhudhuk wuluh ing dhedhawuh, dhuh cah bagus

Senadyan kisruh jroning kawruh

Mara tamatna panglerepe jejumbuh

kapethik saking buku Wong Agung

“Hh...!”

dening Budi Palopo

Srengenge ngirim ayang-ayang ireng

Nalika weuh cah wadon wani

Muthesi kembang klorak

Kanggo ngudang golekan ing gendhongan-ne

Tanpa tembung blaka, srengenge mblalak mripat

Nalika wruh cah wadon wani

Njejeg lemah perengan blumbang

Saperlu nekuk ayang-ayange dhewe

kapethik saking buku Wong Agung

“Ck...!”

dening Budi Palopo

Ana precil ing tengah tlaga

Nglangi mburu gethek kumambang

Ngitir siliring angin

Mbuh, apa perlune

kapethik saking buku Wong Agung

Gurit tanpa tandha

dening Budi Palopo

Nalika sun mbukak lawang cendhela, ana

Gajah-gajah kraton gegindrang kang

Sikile kabebet trumpah lars

Nalika sun mbukak lawang cendhela, weruh

Gajah-gajah kraton gegidrang kang

Ndhupaki golekan dolanan bocah

(nanging enggal sun bungkem tutuk jiwa

Nanggo tangan tengen, awit...)

kapethik saking buku Wong Agung

Wis Wanci

dening Rachmat Djoko Pradopo

Langite sumringah dumilah

sawise dikumbah udan

kang grapyak sumanak

srengenge glendheh-glendheh sumeh

yaiki wektu kang becik

kanggo nyebari tanduran

kang bakal ijo royo-royo

njanjekake panenan kang onjo

ya wektu iki mangsa gumregah tangi

meres kringet kanthi semangat mangalat

nyungsung panen kang bakal dadi

bisa sesumbar mratani tan ana keri

kapethik saking buku Ababg Mbranang

Sumuk II

dening Rachmat Djoko Pradopo

Adhuh sumuke!

hawa saya panas mangkene

ya genea ta?

wah, kowe kabeh padha ngerti dhewe

kahanan kang mawalikan mangkene

ora bisa kayana wujud krenahe

yen kowe isih bisa ambegan ya ngucapa syukur alhamdulillah

marga hawa saya kena polusi werna-werna

polusi silica lan karbonia

polusi tindhesan kekuwasaan

polusi kaculikan, polusi kdhurjanan

polusi kemaksiatan

wadhuh toblas, ra bisa kagagas!

adhuh sumuke kapriye bisane silir

yen tanpa angin sumilir

kang ana mung pahit getir

gawe buntune pikir

kapethik saking buku Abang Mbranang